Ο S.Freud (1909) είχε πει ότι συναισθηματικά υγιής είναι εκείνος που μπορεί να δημιουργήσει μια σωστή ερωτική σχέση και να συνυπάρξει αρμονικά με άλλους ανθρώπους στο επαγγελματικό του περιβάλλον. Ο A. Adler υποστήριξε ότι η κατάκτηση της ψυχικής υγείας προϋποθέτει ένα ακόμα στοιχείο: την ανάπτυξη της κοινωνικότητας, της ικανότητας να κάνουμε βαθιές και αληθινές φιλίες .Πιο απαραίτητοι κι από τα πλούτη ή την εξουσία

Παράλληλα έρευνες που εστίασαν στην κοινωνική συμπεριφορά εφήβων σε κατασκήνωση σε συνάρτηση με τον τύπο σύνδεσης βρέφους- μητέρας τα ευρήματα τους έδειξαν ότι με τον ασφαλή τύπο σύνδεσης με τη μητέρα παρουσίαζαν τώρα περισσότερο συναίσθημα στις κοινωνικές τους σχέσεις και είχαν περισσότερους φίλους. Ενώ με αγχώδη-αποφευκτικού τύπου σύνδεση, ως έφηβοι είχαν σχέσεις με ασαφή όρια εις βάρος της αυτονομίας τους
Κάποια γενικά στοιχεία παραθέτουν ότι όποιος διαθέτει ένα δίκτυο στενών φίλων έχει μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, επιβιώνει ευκολότερα σε περιπτώσεις καρκίνου ή καρδιακής προσβολής. η διατροφή του είναι πιο ισορροπημένη, αντιδρά με λιγότερο άγχος στις δυσκολίες και αντιμετωπίζει πιο πρόθυμα την κούραση.
Παιδιά που φτάνουν στο Δημοτικό χωρίς να έχουν αναπτύξει φιλικές σχέσεις με τους συνομηλίκους τους είναι λιγότερα πρόθυμα να μάθουν, δεν καταφέρνουν να συντονιστούν με την υπόλοιπη τάξη και η βαθμολογία τους είναι πιο χαμηλή. Μάλιστα ελλοχεύει ο κίνδυνος αυτά τα προβλήματα να συνεχιστούν στην εφηβεία και πέρα απ' αυτή, σημαδεύοντας ανεξίτηλα την ψυχή τους
Τύποι Φιλίας -Κατηγορίες:

τους περιστασιακούς,

τους στενούς (στην εντιμότητα και στην αγάπη και μας επιτρέπουν σε κάθε περίσταση να είμαστε ο εαυτός μας) και

τους κολλητούς (Μαζί τους το συναισθηματικό δέσιμο είναι απόλυτο, το ίδιο και η αμοιβαία εμπιστοσύνη).

Για να θεωρήσουμε κάποιον φίλο μας ως κολλητό, πρέπει να έχει φανεί συνεπής και έντιμος απέναντί μας για πολλά χρόνια" τονίζει ο ψυχολόγος Γιώργος Πιντέρης. Και συνεχίζει: "Η συνέπεια και η εντιμότητα οδηγούν στην εμπιστοσύνη, η οποία αποτελεί κολόνα κάθε υγιούς διαπροσωπικής σχέσης, άρα και της φιλίας".
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

τη γνωριμία,

τον πειραματισμό,

την ενδυνάμωση,

την αφομοίωση

την ένωση.

Γνωριμία είναι η στιγμή κατά την οποία δύο άτομα συναντιούνται και ενστικτωδώς, με την πρώτη ματιά και τις πρώτες κουβέντες, αποφασίζουν αν θα συνεχίσουν μαζί ή όχι.

Η ένωση αυτή είναι η φάση της μεγαλύτερης οικειότητας που, υπό ειδικές συνθήκες, αντιστοιχεί με τον έρωτα. Μέχρι η απλή γνωριμία φτάσει στην κορυφαία αυτή φάση και να γίνει πιο βαθιά, σε όλο το διάστημα που μεσολαβεί είτε σταθεροποιείται είτε σπάει τους δεσμούς φιλίας, είτε τους ενισχύει είτε τους γυρίζει σε προηγούμενη φάση.
Αναπτυξιακές αλλαγές -

προσχολική ηλικία --> δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία με ποιον παίζει

μετά τα επτά --> φιλία περνά σε δυαδικό επίπεδο και το παιδί επιλέγει συνήθως έναν καλύτερο φίλο για τον οποίο δείχνει σαφή προτίμηση.

Η ανάγκη του παιδιού προσπαθεί να διαφοροποιηθεί από τους γονείς
Εφηβεία διαμορφώνετε τα θεμέλια της ταυτότητας, και ανεξαρτητοποίηση από γονείς (Τσιάντης, 1991).

η πορεία του εφήβου προς την ανεξαρτησία επιτυγχάνεται μέσω της διεργασίας της παλινδρόμησης.

Ο Blow (1967) θεωρεί αναγκαίο για τον έφηβο να επαναδιαπραγματευτεί τα πρώιμα άγχη και τις σχέσεις των πρώτων χρόνων της ζωής του για να αποσύρει τις αρχικές επενδύσεις στους γονείς. Οι σχέσεις του εφήβου με τους γονείς αναδιαμορφώνονται, με σκοπό την ανεξαρτητοποίηση και την αυτονομία του. Διεκδικεί πλέον μία νέα αναβαθμισμένη θέση μέσα στην οικογένεια, πιο ισότιμη με αυτή των γονέων (Sroufe & Fleeson, 1988).

11-14-->, σηματοδοτεί αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιούà οι παρέες είναι με άτομα του ίδιου φύλου.

14-17--> εκδηλώνεται ο θαυμασμός για κάποιον άλλο σημαντικό ενήλικο, π.χ., έναν καθηγητή, ο οποίος χρησιμεύει ως γονεϊκό υποκατάστατο.
ο έφηβος αναζητεί τη στήριξη που δεν μπορεί να πάρει από το γονιό σε κάποιον φίλο.

17-20--> έχουμε τη σταθεροποίηση της ταυτότητας

Σε αυτή τη φάση των οικογενειακών σχέσεων ο έφηβος μπορεί να επιτελέσει δύο βασικές και επώδυνες διεργασίες: το πένθος για την παιδική ηλικία που τελειώνει και τις απώλειες που συνεπάγονται από αυτό το τέλος, καθώς και την αποϊδανικοποίηση των γονέων ή των εσωτερικευμένων εικόνων τους.

Έτσι ο έφηβος χρειάζεται να προσαρμοστεί στις ταχύτατες μεταβολές που συμβαίνουν στο σώμα του να εξοικειωθεί με την ώριμη πλέον σεξουαλική του ανάπτυξη (Τσιάντης, 1991 ). Οι φιλίες που αναπτύσσονται ανάμεσα σε εφήβους του ίδιου φύλου είναι συνήθως πολύ στενές και επιτρέπουν έτσι στη συνέχεια τη δημιουργία μίας στενής ετερόφυλης σχέσης (Sroufe et al., 1993)
Παράλληλα οι σχέσεις με τους συνομηλίκους τροποποιούνται και αναθεωρούνται. Μπορεί να εγκαταλείπει πολλές από τις παιδικές του φιλίες και αναζητά νέους φίλους, οι οποίοι θα πρέπει να μοιράζονται τις ίδιες με αυτόν αντιλήψεις, αξίες και στάσεις ζωής. Συνήθως οι φίλοι που διαλέγει έχουν υψηλές φιλοδοξίες για το μέλλον και εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, έτσι ώστε να ισχυροποιούν και την δική του επιθυμία να ενηλικιωθεί (Τσιάντης, 1991).

REFERENCES -ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Bybee J (1998 )The emergence of gender differences in guilt during adolescence. “Guilt and children”, Academic press

Chambers, D., E. Tincknell, and J. Van Loon. (2004). Peer regulation of teenage sexual identities. Gender and Education, 16(3): 397-415.

Dekovic, M., & Meeus, W. (1997). Peer relations in adolescents: Effects of parenting and adolescents' self-concept. Journal of Adolescence, 20, 163-176.

Field, T., Lang, C., Yando, R., & Bendell, D. (1995). Adolescents' intimacy with parents and friends. Adolescence, 30, 133-140.

Field, T., & Yando, R. (1991). Adolescents' Self-Perceptions Scales. Unpublished scales.

Fischer,S., Munsch, J., Greene, S., (1996) Adolescence and intimacy. “Psychosocial development during adolescence”, Gerald Adams, Raymond Montemayor, Thomas Gullotta (eds.), Sage.

Gifford M.E.& Smith, C. Brownell A. (2002). Childhood peer relationships: social acceptance, friendships, and peer networks. Journal of School Psychology, 235-284

Harper, G. W., C. Gannon, et al. (2004). The Role of Close Friends in African American Adolescents’ Dating and Sexual Behavior. The Journal of Sex Research 41(4): 351.

Harper, G. W., C. Gannon, S. E. Watson, J. A. Catania, and M. M. Dolcini. (2004). The Role of Close Friends in African American Adolescents’ Dating and Sexual Behavior. Journal of Sex Research, 41(4): 351

Helsen, M., Vollebergh, W., & Meeus, W. (1999). Psychosocial problems in adolescence: The relation with attachment to parents and friends and identity. Nederlands Tijdschrift voor de Psychologie en haar Grensgebieden, 54, 256-275.

Hollingshead, A. (1975). Four-factor index of social status. New Haven, CT: Yale University.

Laible, D. J., & Thompson, R. A. (2000). Mother-child discourse, attachment security, shared positive affect, and early conscience development. Child Development, 71, 1424-1440.

Ντολτό, Φρ. & Ντολτό-Τόλιτς, Κ. (1989)Έφηβοι: Προβλήματα και Ανησυχίες, εκδ. Πατάκη

Ostrov,E., Offer D., (1987) Loneliness and the adolescence. “Adolescent Psychiatry”, The University of Chicago Press, vol. vi, p. 34-50.

Reed L, Richards M (1994) Divergent realities: the emotional lives of mothers, fathers, and adolescents. Basic Books

Renee, E. S., Marla E.E., Sandra P. (2006). Friends’ Influence on Adolescents’ First Sexual Intercourse. Perspectives on Sexual and Reproductive Health, 38(1): 13.

Salkind, N. J. (2001). Θεωρίες της Ανθρώπινης Ανάπτυξης. Μετάφραση, Δ. Μαρκούλης. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.

Schneider,S(1999) Το κορίτσι στην εφηβεία, εκδ. Πατάκη

Schneider,S (1999) Το αγόρι στην εφηβεία, εκδ. Πατάκη

Strommen M ., (1993) Five cries of youth. HarperSanFrancisco

Zimmer-Gembeck, Melanie J., Jessica Siebenbruner, and W. Andrew Collins. (2004). A Prospective Study of Intraindividual and Peer Influences on Adolescents’ Heterosexual Romantic and Sexual Behavior. Archives of Sexual Behavior, Volume 33, Number 4, August, pp. 381-394.