Τευχος 31


ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥ Κ. ΚΑΡΚΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Την Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2007, διοργανώθηκε από το 1ο Γυμνάσιο Ιλίου και πραγματοποιήθηκε στο Θέατρο του Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Ιλίου, Ημερίδα για την Ελληνική Γλώσσα με θέμα: «Η Γλώσσα σήμερα. Όψεις και εκδοχές της σημερινής γλωσσικής πραγματικότητας». Η Ημερίδα πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Δήμου Ιλίου, του Πανεπιστημίου Αθηνών, του ΟΔΕΓ και του περιοδικού «Ιλίου Φαεινότερον».

Στα πλαίσια της Ημερίδας, ομιλητής ήταν και ο Πρόεδρος του Ελληνοβρετανικού Κολλεγίου και Πρόεδρος του Οργανισμού για την Διεθνοποίηση της Ελληνικής Γλώσσας (ΟΔΕΓ), κος Κ. Καρκανιάς. Η ομιλία του είχε ως θέμα την «Συμβολή της Διάδοσης της Ελληνικής Γλώσσας στην βελτίωση του Εμπορικού Ισοζυγίου» και παρατίθεται παρακάτω:

Η συμβολή της διάδοσης της Ελληνικής Γλώσσας στην βελτίωση του Εμπορικού Ισοζυγίου


ΓΕΝΙΚΑ

Ας ξεκινήσουμε με κάποιους ορισμούς και διευκρινίσεις

     Εμπορικό ισοζύγιο είναι η σύγκριση μεταξύ εξαγωγών και εισαγωγών. Το σχετικό ισοζύγιο της Ελλάδας ήταν πάντα αρνητικό, τα τελευταία όμως χρόνια έχει διογκωθεί επικίνδυνα. Συγκεκριμένα εξάγουμε προϊόντα αξίας περίπου 10 δις ευρώ ενώ εισάγουμε αντίστοιχα περίπου 30 δις ευρώ.
     Σημειώνουμε ότι ακόμη και στα γεωργικά προϊόντα είμαστε ελλειματικοί - δύο δις οι εξαγωγές έναντι εισαγωγών τριών δις. Γνωρίζετε ότι εισάγουμε ακόμη και πορτοκάλια.
     Το θέμα μας είναι η δυνατότητα συμβολής στην βελτίωση αυτού του ισοζυγίου μέσω της διάδοσης της ελληνικής γλώσσας.
     Αυτή η συμβολή μπορεί να είναι άμεση και έμμεση.
     Άμεση είναι αυτή που προέρχεται από τους ξένους που μαθαίνουν ελληνικά στην Ελλάδα αλλά και εκείνους που πληρώνουν για βιβλία, εξετάσεις, μεθόδους διδασκαλίας όταν μαθαίνουν ελληνικά στο εξωτερικό.
     Έμμεση ωφέλεια μπορεί να προέρχεται από το ότι οι ελληνομαθείς σε όλο τον κόσμο καταναλώνουν ελληνικά προϊόντα από βιβλία και δίσκους έως ελιές και λάδι και επίσης έρχονται συχνότερα για διακοπές στην Ελλάδα.
     Έμμεση ωφέλεια επίσης και μάλιστα σημαντική μπορεί να προέλθει από το ότι όσοι ξένοι ελληνομαθείς ασχολούνται με το εμπόριο, είναι πολύ πιθανό να θελήσουν να γίνουν εισαγωγείς ελληνικών προϊόντων
     Θυμίζω, ότι οι κύριοι εισαγωγείς γερμανικών προϊόντων μετά το 1950 υπήρξαν απόφοιτοι (ή και μηδέποτε αποφοιτήσαντες) γερμανόγλωσσων πανεπιστημίων.
     Ακόμη πιο σημαντική όμως έμμεση ωφέλεια προέρχεται από την φιλική διάθεση προς την χώρα την οποία αποκτούν όσοι μαθαίνουν την γλώσσα μας και μέσω αυτής την ιστορία και τον πολιτσμό μας.
     Εδώ βέβαια χρειάζεται μια σημείωση που αφορά τους δασκάλους των Ελληνικών. Εάν αυτοί διδάσκουν μόνο γλώσσα, εάν αυτοί δεν έχουν μέσα τους ζεστή την Ελλάδα τότε δεν μπορούν να την παρουσιάσουν θετικά και στους ξένους.

ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΑΛΛΟΙ
ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΥΡΙΟ


     Πρώτα από όλα πρέπει να σημειώσουμε ότι η χώρα δεν έχει κανένα σχετικό σχέδιο, καμμιά σχετική πολιτική. Υπάρχουν βεβαίως διάσπαρτες δραστηριότητες που προέρχονται από:
     Το Υπουργείο Πολιτισμού
     Το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας μέσω της Διεύθυνσης Παιδείας
     Ομογενών και Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης
     Το Υπουργείο Παιδείας μέσω της Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων
     Το Υπουργείο Πολιτισμού
     Το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού
     Υπάρχουν επίσης διάσπαρτες πρωτοβουλίες δημόσιων Πανεπιστημίων αλλά και ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, που προσφέρουν ελληνικά για ξένους στην Ελλάδα καθώς και εκδοτικές προσπάθειες για παραγωγή βιβλίων διδασκαλίας ελληνικών για ξένους.
     Υπάρχουν επίσης προσπάθειες συλλόγων, όπως ο ΟΔΕΓ και αρκετοί άλλοι.
     Τέλος υπάρχουν ανάλογες σημαντικές προσπάθειες στο εξωτερικό, όπου συντονιστικό ρόλο προσπαθεί να διαδραματίσει το ΣΑΕ.
     Ένα βασικό πρόβλημα σε όλες αυτές τις προσπάθειες είναι το ότι κανείς δεν μιλά για χρήματα δηλαδή κανείς δεν μιλά για έσοδα ή άλλα ωφέλη της χώρας από αυτή την δραστηριότητα.
     Ας δούμε όμως κάποια πιο συγκεκριμένα στοιχεία:

Α. ΣΗΜΕΡΑ

1. Εντός της Ελλάδος
Α1(α)   1000000 μετανάστες
             Ροή 10000 μαθητών ανά έτος έναντι 100.000 ελλήνων
             Φροντιστήρια δωρεάν για τους ενηλίκους από ΚΕΚ, δήμους κλπ

Α1(β)   Ξένοι που έρχονται στην Ελλάδα για να μάθουν ελληνικά
Σήμερα 2-3000 σε σχολεία με περίπου 1000 € δίδακτρα + διαμονή κλπ
Εξ άλλου έρχονται και 4-5000 σε πανεπιστήμια δωρεάν

Άρα σήμερα
Μαθητές 3.000 χ (1000 + 3000 + 500) = 13,5 εκατ. ΕΥΡΩ
1000 για δίδακτρα ενός μηνός
3000 για διαμονή ενός μηνός
500 για το ταξείδι
Φοιτητές 5.000 χ (2000 διαμονή) = 10 εκατ. ΕΥΡΩ

Α1(γ)   Βιβλιοπαραγωγή για εδώ
            Υπάρχουν 4-5 εκδότες, οι οποίοι πωλούν στην Ελλάδα
             βιβλία άγνωστης αξίας
             Θα μπορούσαμε όμως να κάνουμε μια εκτίμηση
             8000 ξένοι χ 40 € για βιβλία = 320.000 €
Α1(δ) Ξένοι φοιτητές σε ελληνικά πανεπιστήμια.
Δεν είμαστε σίγουροι για τον αριθμό αλλά αυτοί είναι κυρίως υπότροφοι
Α1(ε) Ξένοι φοιτητές σε κολλέγια. Σήμερα φοιτούν περίπου 2000 ξένοι σε
          Κολλέγια και ξοδεύουν για δίδακτρα και διαμονή
          περίπου 2000 χ (7000 + 10000) = 34 εκατ. ΕΥΡΩ

Α2 Εκτός Ελλάδος

Α2(α)   Αρχαία Ελληνικά σε δημόσια σχολεία    500.000
            πανεπιστήμια                                             10.000
Α2(β)   Νέα Ελληνικά σε ελληνόγλωσα σχολεία   100.000
    σε φροντιστήρια                    100.000
    σε Πανεπιστήμια                     5.000

Από όλα αυτά για την Ελλάδα σχεδόν τίποτε
Μόνο κάποια βιβλία
Ίσως κάποιες επισκέψεις
Α3 Ελληνικές Εταιρείες στο Εξωτερικό
Προσλαμβάνουν προσωπικό χωρίς να απαιτούν γνώση της ελληνικής
γλώσσας. Οι πιο πολλές ζητούν γνώση της αγγλικής.

Β. ΑΥΡΙΟ

1. Εντός Ελλάδος

Β1(α)   Αν γίνει υποχρεωτική για τους μετανάστες η γνώση της γλώσσας σε επιπέδο ΙΙ τότε θα έχουμε:
  500.000 άτομα θα φοιτήσουν σε φροντιστήρια για 2 έτη τουλάχιστον με δίδακτρα περίπου 1000 € ανά έτος
  δηλαδή 1 δις € σε διάστημα 2 έως 5 ετών – δηλαδή θα είχαμε έναν κύκλο εργασιών 0,5 έως 0,2 δις ΕΥΡΩ ανά έτος.
Αυτά θα έφευγαν εκτός Ελλάδος ή θα δίνονταν στην Ελλάδα για παράνομη στήριξη των αιτήσεως των αλλοδαπών για άδειες παραμονής.

Β1(β)   Αν υπάρξει κεντρική κρατική διαφήμιση και αυξηθεί η ροή ξένων που μαθαίνουν ελληνικά στην Ελλάδα,
  θα ήταν δυνατόν να θέσουμε ένα στόχο προσελεύσεως τουλάχιστον 50000 μαθητών τον χρόνο μετά από 5 έτη.
  Τότε θα είχαμε άμεσα έσοδα για την χώρα 50.000 χ 4.500 € = 225 εκατ. ΕΥΡΩ

Β1(γ)   Εξ άλλου από βιβλία θα είχαμε τουλάχιστον 3 εκατ. ΕΥΡΩ άμεσα έσοδα.

Β1(δ)   Ξένοι φοιτητές σε πανεπιστήμια.
  Εάν είχαμε 5000 φοιτητές (δηλαδή 1000 ανά έτος) που να πληρώνουν θα είχαμε έσοδα
  5000 χ (6000 + 10000) = 80 εκατ. ΕΥΡΩ
  Επίσης θα ήταν δυνατόν και τα πανεπιστήμια να ζητούν δίδακτρα τουλάχιστον από μέρος των ξένων φοιτητών τους.
  Σημειώνουμε ότι κάθε ξένος τουρίστας (από τους 17 εκατ. που αναμένονται το 2007) ξοδεύει μόνο 800 €.

Β1(ε)   Ξένοι φοιτητές σε κολλέγια
  Ο Σύλλογος Ελληνικών Κολλεγίων έχει αναφέρει ότι μπορεί να προσελκύσει 10.000 ξένους φοιτητές οι οποίοι θα δημιουργούσαν έσοδα 160 εκατ. ΕΥΡΩ.

Β2. Εκτός Ελλάδας

     Η ζήτηση για διδασκαλία της ελληνικής σε ξένους, δεν μιλώ για τους ομογενείς, αυξάνει συνεχώς παρ’ ότι δεν γίνεται καμμία διαφήμιση. Αυτή η αύξηση οφείλεται σε διάφορους λόγους από τους οποίους αναφέρω τους ακόλουθους:
  • Περίπου 15 εκατομύρια ξένων επισκέπτονται ως περιηγητές την Ελλάδα κάθε χρόνο. Αρκετοί από αυτούς σχεδιάζουν να έλθουν πάλι για να γνωρίσουν καλύτερα την χώρα. Έτσι όταν γυρίζουν στην χώρα τους ψάχνουν για μαθήματα ελληνικών.
  • Πολλοί νέοι που μαθαίνουν αρχαία ελληνικά αποκτούν την επιθυμία να προχωρήσουν και στα νέα ελληνικά.
  • Το άνοιγμα των συνόρων με τις χώρες του πρώην κομμουνιστικού συνασπισμού επέτρεψε σε μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες αυτών των χωρών που είχαν κάποια έστω μακρινή ελληνική καταγωγή να θελήσουν να επαναπροσεγγίσουν την μακρινή πατρίδα τους.
  • Η λειτουργία ελληνικών εταιρειών στο εξωτερικό ενίσχυσε την επιθυμία εκμάθησης της ελληνικής σε αρκετούς νέους τεχνικούς και επιστήμονες στη χώρα όπου εγκαθίστωνται οι ελληνικές εταιρείες.
         Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει καμμιά κεντρική αντιμετώπιση αυτών των αρχικών θετικών εξελίξεων, ώστε να μεταβληθούν σε ρεύμα και να δημιουργήσουν έτσι έσοδα για την χώρα.
         Σε όλο τον κόσμο οι χώρες που ενδιαφέρονται για την διάδοση των γλωσσών τους προσπαθούν να δημιουργήσουν την εξής ροή:
  • Νέοι της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας μαθαίνουν ελληνικά.
  • Αυτοί λαμβάνουν μέρος στις εξετάσεις του ΚΕΓ για απόκτηση σχετικών πιστοποιητικών.
  • Ένα μέρος τους συνεχίζει πανεπιστημιακές σπουδές στην ελλάδα επί πληρωμή (ή και με υποτροφίες).
  • Ένα μέρος τους σπουδάζει ελληνική φιλολογία στις χώρες τους και ασχολείται μετά με την διδασκαλία των ελληνικών.
  • Όλοι ενδιαφέρονται για διακοπές στην Ελλάδα.
  • Όλοι τους ενδιαφέρονται γενικά για την Ελλάδα δηλαδή για ελληνική μουσική, ελληνικά βιβλία, εφημερίδες κλπ, ελληνικά φαγητά κλπ κλπ.

         Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι έχουμε τα εξής στοιχεία:
  • 1.000.000 μαθητές θα μαθαίνουν νέα ελληνικά στο εξωτερικό με δίδακτρα περίπου 500 € τον χρόνο και με 3% από αυτά να επιστρέφουν στην Ελλάδα ως δικαιώματα συνεργασίας κλπ. θα έχουμε δηλαδή έσοδα 15 εκατ. ΕΥΡΩ.
  • 100.000 κάθε χρόνο θα δίνουν εξετάσεις στο ΚΕΓ με εξέταστρα 80€. Θα έχουμε λοιπόν συνολικά έσοδα 8 εκατ. €.
  • 40 € για βιβλία κάθε χρόνο. Θα έχουμε συνολικά έσοδα 40 εκατ. ΕΥΡΩ.

    Θα είχαμε λοιπόν συνολικά έσοδα χωρίς τους μετανάστες: 225 + 3 + 80 + 160 + 15 + 8 + 40 = 531 εκατ. ΕΥΡΩ

    Γ. ΜΕΘΑΥΡΙΟ

         Με βάση την προηγούμενη λογική θα είχαμε επιπροσθέτως:
  • 20.000 έρχονται για θερινά μαθήματα ελληνικών στην Ελλάδα κατά το θέρος με κόστος 4500€. Θα έχουμε 90 εκατ. ΕΥΡΩ.
  • 5000 μαθητές στα ελληνικά πανεπιστήμια κάθε χρόνο με δίδακτρα 5000 € θα έχουμε έσοδα:
    5000 μαθητές χ 5 έτη χ 5000 € = 125 εκατ. για δίδακτρα
    25.000 μαθητές χ 10.000 € για διαμονή ανά έτος = 250 εκατ. για διαμονή

    Σύνολο λοιπόν πρόσθετων εσόδων
    90 + 125 + 250 = 465 εκατ. ΕΥΡΩ

         Στα παραπάνω δεν υπολογίσαμε τα πρόσθετα έσοδα από τις δικές τους επισκέψεις στην Ελλάδα για διακοπές, όπως και τα πρόσθετα έξοδα από αγορές προϊόντων. Αναφέρουμε κάποια παραδείγματα:
    Το 10% που αγοράζει ένα ελληνικό βιβλίο τον χρόνο επί 20€ → 100.000 χ 20 = 2 εκατ. ΕΥΡΩ
    Το 10% των παραπάνω αγοράζει ένα μπουκάλι ούζο και ένα μικρό δοχείο ελιές → 100.000 χ 7 € = 700.000 ΕΥΡΩ
    100.000 χ 12 € = 1.200.000 ΕΥΡΩ
    Σύνολο = 3.900.000 ΕΥΡΩ

    Δ. ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

    Θα είναι αγγλόγλωσσο
    ΚΡΙΜΑ

    Ε. ΟΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ
         ΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΩΣ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ


         Για να γίνουν όμως όλα τα παραπάνω χρειαζόμαστε δασκάλους, οι οποίοι να μπορούν να «πουλάνε». Εννοώ καθηγητές, οι οποίοι πέραν των γραμματικών κανόνων και του λεξιλογίου, να μπορούν να καλλιεργήσουν την αγάπη προς την Ελληνική Γλώσσα και μέσω αυτής για την Ελλάδα.

    ΣΤ. Ο ΙΟΡΔΑΝΟΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

         Τι σημασία τώρα έχουν όλα αυτά, εάν επιτευχθούν, πέραν της άμεσης οικονομικής ωφέλειας για την χώρα; Η απάντηση είναι προφανής – εν τούτοις δεν λέγεται στην Ελλάδα ενώ λέγεται σε όλες τις άλλες χώρες που είναι σοβαρές και προωθούν την γλώσσα τους.
         Όσοι μιλούν ελληνικά γίνονται από λίγο έως πολύ φίλοι της Ελλάδας και αυτό ήταν πάντα σημαντικό αλλά στο σημερινό παγκόσμιοποιημένο περιβάλλον είναι πολύ σημαντικό. Ένα πρόσφατο παράδειγμα.


  • επιστροφή