Τευχος 12




Γιατί η Ελλάδα χάνει τη μάχη της διεθνούς ανταγωνιστικότητας


Πέρυσι ήταν η μόνη χώρα μεταξύ των 27 κρατών που δεν είχε επιτύχει ούτε έναν από τους στόχους της Λισαβόνας για την ενίσχυση της απασχόλησης, την έρευνα και τις καινοτομίες


KATEPINA ΣΩΚΟΥ

H Ελλάδα το 2006 είναι η πιο δύσκολη χώρα της Ευρώπης για να "κάνει δουλειές" κανείς. Αυτή είναι η σκληρή εκτίμηση της Παγκόσμιας Τράπεζας που υιοθετεί το Κέντρο για τις Ευρωπαϊκές Μεταρρυθμίσεις στη δική του - επίσης αποθαρρυντική - αξιολόγηση της πορείας της χώρας προς τους στόχους της Λισαβόνας. H χώρα χάνει τη μάχη της ανταγωνιστικότητας και "είναι ώρα να συντονίσει τη δράση της", καθώς σημείωσε ελάχιστη πρόοδο σε μια εποχή αυξημένων προκλήσεων. Οπως εκτιμάται, μάλιστα, παραμένει το μοναδικό από τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης που δεν έχει επιτύχει ούτε έναν από τους στόχους που περιλαμβάνονται στην Ατζέντα της Λισαβόνας. H έκθεση παρουσιάστηκε ώστε να συμπέσει με τη Σύνοδο Κορυφής που ολοκληρώθηκε χθες στις Βρυξέλλες, όπου αναζητήθηκαν τρόποι να επιταχυνθεί η πορεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης προς μια πιο ανταγωνιστική οικονομία. Σύμφωνα με το Κέντρο για τις Ευρωπαϊκές Μεταρρυθμίσεις, η ευρωπαϊκή πορεία προς τους στόχους της Λισαβόνας δέχθηκε πλήγμα το 2005, καθώς ο ρυθμός των μεταρρυθμίσεων παρουσίασε επιβράδυνση στις μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης, ενώ ο φόβος της ανεργίας "καλλιέργησε ένα νέο πνεύμα οικονομικού προστατευτισμού". Σε αυτό το αρνητικό κλίμα η Ελλάδα παρουσίασε μια σχετική πρόοδο, καθώς ανήλθε στη 17η θέση από την 20ή που κατείχε το περασμένο έτος, ωστόσο αυτή κρίνεται "ελάχιστη". Αντίθετα, αξιοπρόσεκτη πρόοδο θεωρείται ότι πραγματοποίησαν η Αυστρία και η Ιρλανδία, ενώ "ήρωας" των μεταρρυθμίσεων αναδείχθηκε η Δανία.



O πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Ρόμπερτ Κίλι


H Ελλάδα παρουσιάζει άσχημα αποτελέσματα σε πολλούς από τους επιμέρους δείκτες που μετρούν την απόδοση των μελών της EE προς τον τελικό στόχο της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, κυρίως δε στους τομείς της καινοτομίας, του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της απελευθέρωσης των αγορών. Ιδιαίτερα για το τελευταίο, η έκθεση σημειώνει χαρακτηριστικά ότι "το βαρύ χέρι του κράτους εξακολουθεί να επιβαρύνει πολλούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών".

Συγκεκριμένα, η χώρα κατονομάζεται μεταξύ των "χειρότερων μαθητών" στους τομείς της κοινωνίας της πληροφορίας, των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη, του περιβάλλοντος για την έναρξη νέων επιχειρήσεων, της απελευθέρωσης των μεταφορών, των τηλεπικοινωνιών και των εταιρειών κοινής ωφελείας, της ενίσχυσης της απασχόλησης και της καταπολέμησης της γραφειοκρατίας. Συνολικά ωστόσο τη θέση του "χειρότερου μαθητή" κατέχει η Πολωνία. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο χαρακτηρισμός αυτός δίνεται στις χώρες που είτε υπολείπονται πολύ από τους στόχους της Λισαβόνας είτε δεν κάνουν προσπάθειες ώστε να τους πλησιάσουν.

Ηδη από την περυσινή αξιολόγηση η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα μεταξύ των 27 κρατών που δεν είχε επιτύχει ούτε έναν από τους στόχους της Λισαβόνας. Αν και η εφετινή έκθεση του Κέντρου για τις Ευρωπαϊκές Μεταρρυθμίσεις δεν περιλαμβάνει τα αντίστοιχα στοιχεία, η συντάκτρια της τελευταίας Αουρόρα Γουάνλιν εκτιμά σε δηλώσεις της προς "Το Βήμα" ότι ούτε το 2005 επετεύχθη κάποιος από τους στόχους, καθώς, όπως τονίζει, από το περασμένο έτος ως σήμερα "έχει σημειωθεί ελάχιστη πρόοδος".

H ίδια συστήνει στην ελληνική κυβέρνηση να δει τι μέτρα λαμβάνουν για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους οι υπόλοιπες χώρες της EE και να προσαρμόσει κάποια από αυτά στις εσωτερικές συνθήκες. Αυτός εξάλλου ήταν ένας από τους στόχους του νέου μέτρου των εθνικών μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων, καθώς η Επιτροπή ελπίζει ότι θα προαγάγει την αναγνώριση των επιτυχών πολιτικών μεταξύ των κρατών και την υιοθέτησή τους από τις χώρες που το επιθυμούν.

H κυρία Γουάνλιν τονίζει ότι οι επιδόσεις της Ελλάδας είναι ιδιαίτερα αρνητικές στον τομέα της απασχόλησης, και δη της απασχόλησης των γυναικών, ενώ ανησυχητική θεωρεί την επιμονή της φτώχειας αλλά και της μακροχρόνιας ανεργίας, η οποία είναι μία από τις υψηλότερες στην EE. Εμφαση δίνει και στην ανάγκη βελτίωσης της παραγωγικότητας, προϋπόθεση για την οποία θεωρεί το άνοιγμα του ανταγωνισμού σε τομείς όπως οι μεταφορές, οι τηλεπικοινωνίες και οι εταιρείες κοινής ωφελείας.

Οπως προσθέτει, η Ελλάδα παραμένει τελευταία μεταξύ των παλαιών κρατών-μελών στον τομέα της καινοτομίας: κατέχει μία από τις χαμηλότερες θέσεις στις δαπάνες για έρευνα και τεχνολογία και την τελευταία όσον αφορά την πρόσβαση σε ευρυζωνικά δίκτυα, την οποία διαθέτει μόλις το 1% των νοικοκυριών της χώρας σε σχέση με 23% στην EE.

Χαμηλότερη από το 25% είναι η διείσδυση έστω και του αργού Internet στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την κυρία Γουάνλιν, «είναι ώρα η ελληνική κυβέρνηση να συντονίσει τη δράση της» για την ενίσχυση της καινοτομίας, με πολιτικές αύξησης των δαπανών για την έρευνα. Οσο για την εκτίμηση ότι η Ελλάδα αποτελεί το δυσκολότερο μέρος να δραστηριοποιηθεί κανείς επιχειρηματικά στην Ευρώπη, αυτή μεταφέρεται από την ετήσια σχετική έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας.



Στην 80ή θέση στο επιχειρείν

Με βάση την κατάταξη του διεθνούς οργανισμού, η Ελλάδα βρίσκεται στην 80ή θέση, χαμηλότερα από όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες πλην της πΓΔΜ, η οποία βρίσκεται στην 81η, και της Σερβίας - Μαυροβουνίου, η οποία κατέχει την 92η, ενώ η Τουρκία βρίσκεται στην 93η θέση. Στην πρώτη θέση της λίστας βρίσκεται η Νέα Ζηλανδία, ενώ ακολουθούν η Σιγκαπούρη, οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς. Στην πέμπτη θέση, η Νορβηγία είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που απαντάται στη λίστα. Μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ευκολότερη είναι η επιχειρηματική δραστηριοποίηση στη Δανία, η οποία κατέχει την όγδοη θέση, ενώ ακολουθεί η Βρετανία στην ένατη.



ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Ιδρυση νέας εταιρείας εντός μιας εβδομάδας


Στο προσεχές μέλλον οι επιχειρηματίες θα μπορούν να ιδρύουν μια νέα εταιρεία σε όποια χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης επιθυμούν μέσα σε μία μόνο εβδομάδα. Αυτός τουλάχιστον είναι ο στόχος που αναμενόταν να υιοθετήσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, σε μια προσπάθεια να άρουν τα εμπόδια που υπονομεύουν την ευρωπαϊκή επιχειρηματικότητα.

H σχετική πρόβλεψη περιλαμβάνεται στο προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου, όπου προβλέπεται ακόμη ότι "το κόστος της ίδρυσης θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερο και η πρόσληψη του πρώτου υπαλλήλου δεν θα πρέπει να εμπλέκει περισσότερες από μία δημόσιες υπηρεσίες". H συγκεκριμένη πρωτοβουλία αναμένεται να διευκολύνει τις μικρότερες επιχειρήσεις, μειώνοντας τη γραφειοκρατία που αντιμετωπίζουν στα πρώτα τους βήματα.

Σήμερα, ο αριθμός των απαιτούμενων ημερών κυμαίνεται δραματικά μεταξύ των χωρών της EE, καθώς αρχίζει από μόλις 5 ημέρες στη Δανία και 8 στη Γαλλία και καταλήγει στις 60 ημέρες στη Σλοβενία και 54 στην Πορτογαλία. Στην Ελλάδα οι ημέρες που απαιτούνται μειώθηκαν πρόσφατα στις 38, ωστόσο παραμένουν πολύ περισσότερες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Δραματικές είναι οι διαφορές και ως προς το κόστος της ίδρυσης μιας νέας επιχείρησης, καθώς αυτό είναι από μηδενικό στη Δανία ως και κάποιες χιλιάδες ευρώ στην Ελλάδα, όπου ανέρχεται στο 24,6% του κατά κεφαλήν εισοδήματος, ποσοστό που είναι το υψηλότερο στην EE. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η Ελλάδα βρίσκεται σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση ως προς την ευκολία ίδρυσης νέων επιχειρήσεων, καθώς κατέχει την 121η θέση μεταξύ 155 χωρών. Την αρνητική θέση της χώρας δεν διαμορφώνει μόνο ο χρόνος που χρειάζεται για την ίδρυση μιας εταιρείας, αλλά επίσης παράγοντες όπως ο αριθμός των απαιτούμενων εγγράφων και διαδικασιών, το κόστος της ίδρυσης καθώς και το απαιτούμενο ελάχιστο κεφάλαιο.



Κλειδιά το προφίλ της χώρας και η ικανή κρατική διοίκηση

"Οι επενδυτές αξιολογούν την καταλληλότητα μιας χώρας για τις επενδύσεις τους, εξετάζοντας το πώς αντιμετωπίζονται και οι ντόπιοι και οι ξένοι επιχειρηματίες που έχουν ήδη δραστηριοποιηθεί στη χώρα αυτή. Οι επενδυτές διακρίνουν και μελετούν όλα τα στοιχεία που απαρτίζουν το προφίλ της χώρας και όχι απλώς τους οικονομικούς δείκτες. Για να επενδύσουν οι ξένοι λαμβάνουν υπόψη πολλές προϋποθέσεις, όπως τις επαρκείς μεταφορικές συνδέσεις, τις τηλεπικοινωνιακές εγκαταστάσεις, εκπαιδευμένο, έμπειρο και αξιόπιστο εργατικό δυναμικό, και τα θέλουν όλα αυτά σε ανταγωνιστικό κόστος. Επίσης, η κρατική διοίκηση να είναι ικανή, αποτελεσματική και να βλέπει με κατανόηση τα προβλήματα και τις ανησυχίες των επιχειρήσεων. Αλλος παράγοντας είναι ένα σύνολο κανόνων που να διέπουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες και το οποίο να είναι σαφές, συνεπές και να τηρείται σταθερό".

Τα ανωτέρω, τα οποία ισχύουν και σήμερα στο ακέραιο, τα είπε ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Ρόμπερτ Κίλι σε εκδήλωση που είχαν διοργανώσει το Ελληνικό Επιμελητήριο και η εφημερίδα "Herald Tribune" με θέμα την προσέλκυση των ΞΑΕ στην Ελλάδα, εν έτει 1988.


Το ΒΗΜΑ, 25/03/2006



επιστροφή